در اجرای قانون قاطع باشیم

محمدصادق کوشکی؛ استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی- قاطعیت در اجرای قوانین پوشش، متخلفان را از هنجارشکنی بازمی‌دارد و این مهم از سوی نیروی انتظامی قابل تحقق است، اما طی سال‌های گذشته قوانین این حوزه از سوی نهادهای متولی اجرا نشده و نیروی انتظامی را در مسیر بسته‌ای قرار داده. قوانین مختلف درباره حجاب منحصر به زنان نیست و علاوه بر آن در جوانب مختلف مانند ممنوعیت تولید و عرضه لباس‌های نامناسب تا حریم‌های قانونی و شرعی پوشش، جامعیت دارد اما متخلفان این حوزه تاکنون محاکمه و مجازات نشده‌اند. پلیس در حالی اجرای قانون حجاب را برعهده دارد که بررسی آمار برخوردهای قوه قضاییه با متخلفان در طول 3دهه گذشته حاکی از رهاشدگی و متروک‌ماندن این قوانین مشخص است. نکته مهم هم اینجاست که قانون اجرا نشده، ولی بعضی به این نتیجه می‌رسند که چون قانون بوده و فایده نداشته، ما کلا قانون را کناربگذاریم؛ یعنی از یک مقدمه بسیار غلط به یک نتیجه بسیار غلط می‌رسند. اگر قانونی بوده و اجرا نشده، باید اجرا شود؛ نه اینکه کنار گذاشته شود و این مهم از سوی پلیس در حال انجام است.

در این‌باره همراه با برخوردهای ایجابی و سلبی، فرهنگ صحیح پوشش هم باید آموزش داده شود. آموزش‌ها هم از آموزش‌های رسمی در مدارس و دانشگاه‌ها تا آموزش غیرمستقیم در قالب سبک زندگی در فیلم‌ها و سریال‌ها را دربرمی‌گیرد. اما اگر افرادی به هر دلیلی از پوشش مناسب استفاده نکردند و از پوشش قانونی تخلف کردند، راه آن اجرای قانون است. البته مشکلی که وجود داشته این است که نیروی انتظامی طبق قانون افراد قانون‌شکن در حوزه پوشش را دستگیر می‌کرده و تحویل قوه قضاییه می‌داده، اما برخورد قضایی صورت نمی‌گرفته؛ نتیجه این شده که اعمال قانون از سوی ضابطان قضایی در نیروی انتظامی متوقف شود. نیروی انتظامی هم وظیفه‌ای را انجام می‌داده که جزو شرح وظایفش نبوده؛ یعنی ارشاد خاطیان و قانون‌شکنان. حتی راه‌اندازی گشت ارشاد هم جنبه نمادین داشته است. مواردی که در سطح کشور، گشت ارشاد با آنها برخورد کرده بسیار معدود بوده، اما از آنجا که دشمنان متوجه شده بودند برای تخریب جامعه ایرانی ابزار مهمی به نام ترویج بدحجابی و پوشش خلاف قانون و شرع وجود دارد، روی گشت ارشاد که حرکتی نمادین بوده، تمرکز کردند و موارد محدود برخورد عوامل گشت ارشاد با متخلفان را در رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی و فضای مجازی به‌صورت گسترده بازنشر می‌کردند تا چنین تصوری ایجاد شود که در هر خیابانی گشت ارشاد وجود دارد و زنان بدحجاب را مورد ضرب و شتم و توهین و بازداشت قرار می‌دهد. این‌درحالی است که براساس ماده‌638 قانون مدنی، بی‌حجابی جرم است و قوه قضاییه باید در برابر کسانی که از قانون حجاب پیروی نمی‌کنند، وظیفه‌اش را انجام دهد اما چون در مورد حجاب برخوردهای قانونی صورت نمی‌گرفته، متخلفان گستاخ‌تر شده‌اند.

زنانی هم که این جرم را آگاهانه یا ناآگاهانه انجام می‌دهند، بخش کوچکی از زنان کشور ما را تشکیل می‌دهند اما در شهر تردد می‌کنند و بازنمایی زیادی دارند. ضرورت‌های اجرای قانون از سوی نیروی انتظامی در حالی مورد توجه است که اگر همین درصد محدود متوجه شوند که قانون در حال اجراست و آنها مجازات خواهند شد، اکثر آنها بی‌حجابی را کنار می‌گذارند؛ چراکه جامعه ایرانی ذاتا جرم‌خیز نیست و افراد دوست دارند سالم زندگی کنند. آنها از اینکه پایشان به کلانتری باز شود، واهمه دارند، بنابراین اکثریت همین زنان محدودی که قانون حجاب را رعایت نمی‌کنند، اگر متوجه شوند به‌دلیل قانون‌شکنی مجازات خواهند شد، بی‌حجابی را کنار می‌گذارند و شاهد خواهیم بود که رعایت‌نکردن قوانین پوشش در شرایط نزولی قرار می‌گیرد و مشکلی هم ایجاد نخواهد شد.